ESG wetgeving en CSRD: is jouw organisatie er klaar voor?

ESG staat voor Environmental, Social en Governance en omvat alles wat te maken heeft met milieu-, sociale- en bestuurskwesties. De afkorting omvat alles wat te maken heeft met milieu-, sociale- en bestuurskwesties. Over doelstellingen die een bedrijf heeft omtrent ESG moet worden gerapporteerd naar de richtlijnen van de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Deze schrijven gedetailleerde normen en vereisten voor voor het samenstellen van ESG-rapportages.

Veranderingen in de markt komen niet vanzelf op gang. In de transitie naar een circulaire economie zijn we in grote mate afhankelijk van wetgeving die ons wordt opgelegd. Dat is niet gek: soms willen bedrijven namelijk wel verduurzamen, maar weten ze nog niet hoe ze dat moeten aanpakken. Ook bestaat er angst dat ze per ongeluk zullen greenwashen of pinkwashen: zichzelf groener of inclusiever voordoen dan dat ze zijn. Daar helpt duidelijke regelgeving bij, die nu is vastgelegd in de CSRD.

Het doel is om uiteindelijk van alle bedrijven ESG-rapportages te krijgen, waardoor greenwashing voorkomen kan worden en bedrijven verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor de impact die zij hebben op hun stakeholders.

In januari is er een brief gelekt die door de bondskanselier van Duitsland aan de EU verstuurd is. De brief benadrukt de noodzaak om de Europese industrie concurrerender te maken door bureaucratie te verminderen - hierbij ook doelend op de strenge eisen van de CSRD en ESRS. De brief pleit voor een versoepeling van de rapportageverplichtingen, zoals een verschuiving van de start van de implementatie met twee jaar en een verhoging van de drempelwaarden, om bedrijven te ontzien. De vraag rijst nu dus hoe de CSRD zal worden voortgezet. In Brussel gaan ze in ieder geval weer naar de tekentafel om de ingewikkelde regels te herzien. Hoe dat er precies uit komt te zien, is nog onzeker, maar dit zal in het eerste kwartaal van 2025 duidelijker worden. 

De CSRD stelt specifieke eisen aan afvalmetingen en rapportage. Het doel is om inzichtelijk te maken hoe jouw organisatie omgaat met afval en circulariteit. Hieronder de belangrijkste verplichtingen:

• Totale hoeveelheid afval: Geef aan hoeveel afval jouw organisatie produceert (in kilogrammen).
• Afval binnen de circulaire keten: Rapporteer hoeveel afval je aanbiedt voor recycling, hergebruik of andere circulaire toepassingen.
• Restafval: Specificeer de hoeveelheid afval die niet wordt hergebruikt en in Nederland wordt verbrand.
• Percentage niet-gerecycled afval: Bepaal en rapporteer het aandeel afval dat niet opnieuw wordt gebruikt.

Deze gegevens moeten ook worden uitgesplitst in gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval. Als jouw afvalpartner ondersteunen wij jou bij het verzamelen en structureren van deze data.

Daarnaast is er een minder tastbaar aspect: hoe bereken je bijvoorbeeld de CO₂-uitstoot van afval in gemengde vrachtwagens? Hoewel sectorspecifieke richtlijnen in ontwikkeling zijn, is het belangrijk nu al een aanpak te formuleren en data te verzamelen, zodat je klaar bent voor strengere regelgeving in de toekomst. Hoe je dat doet, leggen we hieronder uit.

Uiteindelijk zul je over al jouw praktijken rondom ESG een jaarverslag moeten samenstellen. Omdat de CSRD nog geen specifieke targets voorschrijft omtrent circulariteit en afvalmanagement, voldoet het nu om te rapporteren over jouw eigen beleid en acties, targets die je hierbij stelt, je cijfers en de impact van je keuzes. Waar moet je daarbij op letten? Wij geven voorbeelden uit het afvalmanagement.

1. Beleid
   Heeft jouw organisatie al een beleid rondom milieu- en maatschappelijke thema’s? Het is belangrijk om dit op te stellen.
   Voorbeeld: je kiest als organisatie voor bronscheiding in plaats van nascheiding middels Multi Afval Containers (MAC’s).
2. Acties
   Hierbij denk je na over welke concrete acties jij uitvoert om jouw beleid uit te voeren.
   Voorbeeld: je koopt MAC’s en een MSG-Trolley in, die schoonmakers kunnen gebruiken om het afval te wegen. Daarnaast wil je jouw medewerkers begeleiden om hun afval in de juiste bak te gooien.
3. Targets
   Om als bedrijf te laten zien dat je écht actie onderneemt, is het essentieel om KPI’s te definiëren en daar targets aan te hangen. Zo maak je de acties die je uitvoert concreet.
   Voorbeeld: een jaar na ingebruikname wil je dat minimaal de helft van je afval wordt aangeboden ter recycling.
4. Cijfers
   Meten is weten. Je targets kun je alleen bereiken als je continu informatie verzamelt zodat je je rapportages volledig kunt maken.
   Voorbeeld: de cijfers uit de trolley kunnen worden gebruikt om het doel elk jaar te evalueren.
5. Impact van keuzes
   Je moet altijd onderbouwen vanuit welke overweging jij een keuze hebt gemaakt, die misschien een minder goed resultaat oplevert.
   Voorbeeld: om medewerkers te helpen hun afval op de juiste manier weg te gooien, wil je informatie verschaffen rondom de afvalbakken. Je moet hierbij een afweging maken: je zou bij elke afvalbak een afvalcoach kunnen zetten gedurende een maand, om aan gebruikers uit te leggen welk afval in elke bak moet (verwachte kosten: €10.000). Een alternatief is om posters op te hangen bij elke bak (verwachte kosten: €200). Hoewel afvalcoaches jouw medewerkers beter kunnen begeleiden bij afval scheiden, is vanuit kostenoverweging ingezet op posters.

Je kunt direct beginnen met nagaan hoe het er bij jouw bedrijf voor staat met de volgende onderwerpen:

1. Wat is jouw beleid op het gebied van afval en circulariteit? Als je nog geen keuzes hebt gemaakt over de onderwerpen die binnen de CSRD worden voorgeschreven, is het tijd om in actie te komen.
2. Scheid jij al afval? En kun je de cijfers hierover rapporteren? Voor onze klanten is het antwoord op deze vragen meestal ‘ja’.

Is jouw antwoord op een van deze vragen nog niet duidelijk? Als jouw afvalpartner kunnen wij jou ondersteunen om te voldoen aan de nieuwe wetgeving. Zo kun jij voorloper worden op het gebied van circulaire bedrijfsvoering, zodat je toekomstproof onderneemt. We adviseren dan ook graag in de mogelijkheden van gedetailleerde rapportages en de oplossingen die wij daarvoor aanbieden. Zo kunnen we wegen per wagen, registreren per kilo of kiep in een perscontainer, of een weegbrug installeren in het afvalhok.

Een suggestie voor facility- of vastgoedbeheerders is bijvoorbeeld onze MSG-trolley, waarmee je per verdieping of afdeling in een gedeeld gebouw gedetailleerde cijfers per afvalstroom kunt meten.

Ben jij MKB-ondernemer? Misschien scheid jij nu nog geen afval. Als je meer dan 240 liter afval per week genereert, ben je volgens de wet verplicht om afvalstromen te scheiden en aan te bieden ter recycling. In dit geval kunnen wij samen met jou je afval analyseren om te zien welke stromen jij het beste zou kunnen gaan scheiden.